Senfonik metal, metal müziğin klasik müzikteki senfonik elementleri içeren türüne denilir. Senfonik metal hem başlı başına bir tarz olabildiği gibi baska tür metallerle karışım olarakta karşımıza çıkabilir. Diğer türlerle karışımına göre oldukça çesitlilik gösterse de temel olarak klasik müzik melodilerinin ve enstrümanlarının metal müzik ile uyumunun sağlanması, kadın vokaller kullanılması ve bir opera veya senfoni dinlermiş havası uyandırmasıyla kendini ayırır.
Diğer metal türlerinde de kisitli olarak senfonik enstrümanların ve melodilerin kullanılmasi onları senfonik yapmaz fakat iyi sentezler oluşturulduğu pek çok defa görülmüstür (örneğin: Dimmu Borgir, Nightwish, Lacimosa, Sonata Arctica). Hatta bu gruplar ve daha nicesi bazi albümlerini senfonik bazlı doldurmuşlar ancak bu cizgiyi devam ettirmedikleri icin senfonik metal grubu sayılmazlar.
Senfonik metalin kökleri öncül gothic metale, power metale ve klasik müziğe dayanmaktadir. 1990'lı yillarin başında gothic metalden ayrilan akim daha cok bas ve ritm gitarlarda türün atası olarak kabul edilen gothic metale sıkı sıkıya baglidir. Fakat daha sonralari black, death, power ve progressive metalin gitar melodileri adapte edilmiş ve türün kendi sentezleri yaratılmıştır. Tür klasik müzik melodileri ve tarzını en iyi şekilde metale adapte ederek güclü bir senfoni havası hakim kılmaya çalışır. Klasik müziği çok kullanamayan gruplar ise metal müziğe agirlik verip basit ve akılda kalıcı melodilerle genele hitap etmeye gayret ederler. Bir diğer önemli unsur ise power metaldekine benzer gitar melodileri kullanarak müzige daha aydınlik, olumlu ve pozitif bir atmosfer vererek gothic metaldeki karanlık ve kasvetli havayı dağıtmaktır.
Gothic metalde oldugu gibi klavye müziğin belkemiğini oluşturan yapıtaşıdır. Müziğin merkezinde klavye bulunmaktadir. Arka plan müziği en kolay melodileri çalarken en zor ve teknik melodiler klavye tarafından çalınır. Hatta birçok klasik müzik enstrümanı da klavye sayesinde seslendirilerek konserlerde bir cok enstrüman kullanılmadan da başarılı senfonik metal üretilir. Fakat albüm kayıtlarında gerçek klasik müzik enstrümanları kullanilir. Bazı gruplar konserlerinde piyanist, kemanist, harpist veya flütist kullanırlar. Hatta bazı grupların tam zamanlı flütist veya kemanistleri bile vardır.
Müziğin atmosferi şarkıda işlenen konuya uyum gösterir. Neşeli ve mutlu şarkılar hızlı ve canlı tonlarla islenirken, karanlık ve melankolik şarkılar yine uygun şekilde eşlik edilirler. Power metal neşeli şarkılara, black, gothic veya death metalde karanlık konulu şarkılara ilham kaynağı olmustur. Müziğin atmosferi klavye tarafindan saglanirken diger enstrümanlar ona uyum saglarlar.
Senfonik metal şarkıları birçok değişik konuyu işleyebilir. Genelde şarkılarda power metalde olduğu gibi fantastik hikayeler veya opera konuları işlenir. Bunun yaninda efsaneler, tarihi özgün hikayeler ve destanlar da senfonik metal şarkılarının konusu olabilir. Gothic metalde oldugu gibi tek bir hikayeyi anlatan albümleride sıkça hazırlanmıştır (Dragonforce ve Rhapsody of Fire bu biçimde güzel calışmalar ortaya koymuslardır; power metal grubu Kamelot'un Epica albümü akılda kalan örneklerindendir).
Senfonik metal gruplarının bir diğer önemli özelliği kadın vokaller kullanmalarıdır. Ön vokal her zaman kadındır, mezzo-soprano tarzında eserler icra ederler. Çoğu zaman hiç erkek vokal kullanılmaz veya kullanılsa dahi arka vokallerde duyulur. Çoğunlukla gothic metaldeki erkek vokallerini andırırlar.
Ilk olarak ortaya çıkmasında death ve gothic metal türlerinde klasik müzik enstrüman ve öğelerinin kullanılmaya başlaması etkili olmuştur. Özellikle ilk olarak death metal grubu olarak kurulmuş Therion müziğini daha cok klasik ögelerle pekiştirmiş ve nihayet konserlerinde tam orkestra kullanmaya baslamış ve yeni yarattıklari senfonik metal müzikle anılmaya başlamışlardır.
1997 yılında Within Temptation ilk albümünü piyasaya sürmüş ve Therion'un tarzından oldukca etkilenmişlerdir. Within Temptation gothic metalin ögelerini uyarlayarak klavyeyi çok iyi yerleştirmişler, vokalistleri Sharon den Adel'in soprano yetenekleri ile erkek vokalleri tamamen kaldırarak türe katkıda bulunmuşlardir.
2000 yılında özellikle klavye ve kadın vokal kullanımı birçok yeni gruba ilham kaynaği olmuş ve yeni albümlerinde başarıyla uyarlamışlardır. Bu yeni gruba örnek olarak After Forever, Edenbridge ve Rain Fell Within gösterilebilir. Bu yeni gruplarla türün sınırlari iyice belirginleşmiş power metalin neşeli atmosferi, destansı konuları ve başarılı klavye kullanımı temeltaşı haline gelmiştir.
Bugün ise daha önceleri death metal, doom metal, gothic metal, power metal veya black metal olarak başlayan gruplar dahi senfonik metal grubu olarak bilinmeye baslamışlardır. Bazıları senfonik metalin heavy metal alt türü oluğunu savunurken başkaları her hangi bir metal türünde kullanilabilecek bir stil oldugunu düşünmektedirler. Nasıl olursa olsun senfonik metalin popülaritesi gün be gün artmaktadır.
Diğer metal türlerinde de kisitli olarak senfonik enstrümanların ve melodilerin kullanılmasi onları senfonik yapmaz fakat iyi sentezler oluşturulduğu pek çok defa görülmüstür (örneğin: Dimmu Borgir, Nightwish, Lacimosa, Sonata Arctica). Hatta bu gruplar ve daha nicesi bazi albümlerini senfonik bazlı doldurmuşlar ancak bu cizgiyi devam ettirmedikleri icin senfonik metal grubu sayılmazlar.
Senfonik metalin kökleri öncül gothic metale, power metale ve klasik müziğe dayanmaktadir. 1990'lı yillarin başında gothic metalden ayrilan akim daha cok bas ve ritm gitarlarda türün atası olarak kabul edilen gothic metale sıkı sıkıya baglidir. Fakat daha sonralari black, death, power ve progressive metalin gitar melodileri adapte edilmiş ve türün kendi sentezleri yaratılmıştır. Tür klasik müzik melodileri ve tarzını en iyi şekilde metale adapte ederek güclü bir senfoni havası hakim kılmaya çalışır. Klasik müziği çok kullanamayan gruplar ise metal müziğe agirlik verip basit ve akılda kalıcı melodilerle genele hitap etmeye gayret ederler. Bir diğer önemli unsur ise power metaldekine benzer gitar melodileri kullanarak müzige daha aydınlik, olumlu ve pozitif bir atmosfer vererek gothic metaldeki karanlık ve kasvetli havayı dağıtmaktır.
Gothic metalde oldugu gibi klavye müziğin belkemiğini oluşturan yapıtaşıdır. Müziğin merkezinde klavye bulunmaktadir. Arka plan müziği en kolay melodileri çalarken en zor ve teknik melodiler klavye tarafından çalınır. Hatta birçok klasik müzik enstrümanı da klavye sayesinde seslendirilerek konserlerde bir cok enstrüman kullanılmadan da başarılı senfonik metal üretilir. Fakat albüm kayıtlarında gerçek klasik müzik enstrümanları kullanilir. Bazı gruplar konserlerinde piyanist, kemanist, harpist veya flütist kullanırlar. Hatta bazı grupların tam zamanlı flütist veya kemanistleri bile vardır.
Müziğin atmosferi şarkıda işlenen konuya uyum gösterir. Neşeli ve mutlu şarkılar hızlı ve canlı tonlarla islenirken, karanlık ve melankolik şarkılar yine uygun şekilde eşlik edilirler. Power metal neşeli şarkılara, black, gothic veya death metalde karanlık konulu şarkılara ilham kaynağı olmustur. Müziğin atmosferi klavye tarafindan saglanirken diger enstrümanlar ona uyum saglarlar.
Senfonik metal şarkıları birçok değişik konuyu işleyebilir. Genelde şarkılarda power metalde olduğu gibi fantastik hikayeler veya opera konuları işlenir. Bunun yaninda efsaneler, tarihi özgün hikayeler ve destanlar da senfonik metal şarkılarının konusu olabilir. Gothic metalde oldugu gibi tek bir hikayeyi anlatan albümleride sıkça hazırlanmıştır (Dragonforce ve Rhapsody of Fire bu biçimde güzel calışmalar ortaya koymuslardır; power metal grubu Kamelot'un Epica albümü akılda kalan örneklerindendir).
Senfonik metal gruplarının bir diğer önemli özelliği kadın vokaller kullanmalarıdır. Ön vokal her zaman kadındır, mezzo-soprano tarzında eserler icra ederler. Çoğu zaman hiç erkek vokal kullanılmaz veya kullanılsa dahi arka vokallerde duyulur. Çoğunlukla gothic metaldeki erkek vokallerini andırırlar.
Ilk olarak ortaya çıkmasında death ve gothic metal türlerinde klasik müzik enstrüman ve öğelerinin kullanılmaya başlaması etkili olmuştur. Özellikle ilk olarak death metal grubu olarak kurulmuş Therion müziğini daha cok klasik ögelerle pekiştirmiş ve nihayet konserlerinde tam orkestra kullanmaya baslamış ve yeni yarattıklari senfonik metal müzikle anılmaya başlamışlardır.
1997 yılında Within Temptation ilk albümünü piyasaya sürmüş ve Therion'un tarzından oldukca etkilenmişlerdir. Within Temptation gothic metalin ögelerini uyarlayarak klavyeyi çok iyi yerleştirmişler, vokalistleri Sharon den Adel'in soprano yetenekleri ile erkek vokalleri tamamen kaldırarak türe katkıda bulunmuşlardir.
2000 yılında özellikle klavye ve kadın vokal kullanımı birçok yeni gruba ilham kaynaği olmuş ve yeni albümlerinde başarıyla uyarlamışlardır. Bu yeni gruba örnek olarak After Forever, Edenbridge ve Rain Fell Within gösterilebilir. Bu yeni gruplarla türün sınırlari iyice belirginleşmiş power metalin neşeli atmosferi, destansı konuları ve başarılı klavye kullanımı temeltaşı haline gelmiştir.
Bugün ise daha önceleri death metal, doom metal, gothic metal, power metal veya black metal olarak başlayan gruplar dahi senfonik metal grubu olarak bilinmeye baslamışlardır. Bazıları senfonik metalin heavy metal alt türü oluğunu savunurken başkaları her hangi bir metal türünde kullanilabilecek bir stil oldugunu düşünmektedirler. Nasıl olursa olsun senfonik metalin popülaritesi gün be gün artmaktadır.